Seminar for History and Philosophy of Mathematics and Mechanics

PROGRAM

UTORAK, 15. april 2014. u 12:15 sati
Prof. dr Slobodan Ninkovic, Astronomska opservatorija u Beogradu
KINEMATIKA ZVEZDA IZ SUNCEVE OKOLINE U NASOJ GALAKSIJI-istorijski osvrt

Rezime: Predmet izlaganja je istorija prouvanja problema kinematike zvezda na priblizno istom rastojanju od sredista galaksije Mlecni put (nase Galaksije) kao i Sunce. Pocetak ovakvog proucavanja seze u XVIII vek da bi se tek u XX veku stiglo do interpretacija koje imaju dovoljno visok naucni nivo. Sadasnja situacija je u velikoj meri posledica obilja podataka koje posedujemo zahvaljujuci savremenoj tehnici, recimo upotrebi vestackih satelita i racunara.

UTORAK, 22. april 2014. u 12:15 sati
Prof. Dr Katica (Stevanovic) Hedrih, Matematicki institut SANU
ANALOGIJE:
kvalitativne, strukturne i matematicke;
primeri fenomenolokog preslikavanja.

Rezime: Predavanje prikazuje definicije i elemente pojmova: hibridni sistem, kvalitativne, strukturne i matematicke analogije, fenomenolosko preslikavanje. Na primerima sopstvenih rezultata istrazivanja i publikovanih radova prikazuju se kvalitativne, strukturne i matematicke analogije i fenomenolosko preslikavanje vektorskih modela stanja napona i stanja deformacije u teoriji elasticnosti, vektorskih modela geometrije masa i vektorskih modela momenata slucajnih vibracionih procesa.
Posebno se prikazuje fenomenolosko preslikavanje izme fenomena u oscilatorima sa jednim stepenom slobode kretanja i fenomena u lokalnim oblastima oko stacionarnih stanja nelinearne dinamike slozenijih sistema. Na primerima kvalitativnih i matematickih analogija mehanickih i elektricnih linearnih, odnosno nelinearnih, odnosno oscilatora frakcionog reda ukazuje se na mogucnost redukcije modela na minimum koriste elemente matematicke fenomenologije Mihaila Petrovic.
Na primerima dinamike spregnutih deformabilnih tela ukazuje se na postojanje strukturnih analogija u glavnim sopstvenim modovima u linearnim sistemima, odnosno u sistemima frakcionog reda.
Ukazuje se na fenomenoloske analogije pri oscilovanju teske materijalne tacke po razliticim krivim linijama u vertikalnim ravnima, oko njihovih stacionarnih polozaja, pojave trigera spregnutih jednostranih singulariteta, kada krive miruju, a tako i kada rotiraju konstantnom ugaonom brzinom oko vertikalne, odnosno koso postavljene ose u odnosu na vertikalu.
Poseban osvrt je dat kroz primere fenomenoloskog preslikavanja publikovanim u rezultatima istrazivanja na projektu ON174001. Dinamika hibridnih sistema slozenih struktura. Mehanika materijala. (2011-2015), kojim predavac rukovodi.

UTORAK, 29. april 2014. u 12:15 sati
mr Natalija Jelenkovic, profesor matematike i informatike, Beograd
MATEMATIKA KROZ RAZVOJ NAUCNE MISLI

Rezime: Razvoj naucnih ideja i saznanja predstavljeni su u zapisima, komentarima, spisima. Na pocetku, po recima Prokla:"Pitagora je proucavanje matematike preobrazio u istinsku nauku, razmatraju njene temelje sa jedne uzvisenije tacke gledista i preispitujuci teoreme sa jednog apstraktnijeg i racionalnijeg stanovnistva".
Po nekim istoriricama nauke istorija anticke nauke je istorija filozofije, a istorija moderne nauke je istorija algebre. Kasnije se sve to uklapalo u teorijske sisteme nauke.
Do naucnih saznanja i daljeg razvoja naucnih misli dolazilo se koriscenjem razlitih postupaka, metoda, matematickim ili logickim zakljucivanjem, sto i intuitivnim putem.
Saopstenje ima za cilj da se matematicka kroz razvoj naucnih misli pokaze kao vavilonska, pitagorejska, Demokritova, akademska, aleksandrijska, arapska, indijska, skolasticka, srednjovekovna, renesansna, kao i matematika Lajbnica i Njutna, ali i matematika u vremenu romantizma.

Seminar se održava u sali 301F u Institutu, na III spratu, lift levo gledano sa ulaza, u zgradi preko puta zgrade SANU (nekadašnja SDK), Knez Mihailova 36.