Seminar for
RELATIVITY THEORY AND COSMOLOGICAL MODELS
PROGRAM
Predavanja možete pratiti i online putem MITEAM stranice Seminara za teoriju relativnosti i kosmološke modele:
https://miteam.mi.sanu.ac.rs/asset/SgR4tMzurhBNTNz4v
Plan rada Seminara za teoriju relativnosti i kosmološke modele za APRIL 2025.
Sreda, 02.04.2025. u 12:00, Sala 301f, MI SANU, Kneza Mihaila 36 i Online
Michal Bilek, LERMA Ivry, Strasbourg Observ, Prague, Inst. Phys, AOB Beograd
GRAVITATIONAL LENSING BY GALAXIES AS A PROBE OF THE LAW OF GRAVITY
The missing mass problem has not been solved decisively yet. While the currently popular LambdaCDM cosmology can explain many observations, it also fails to explain many others. It is then worthwhile to explore the alternatives. In my talk, I will point out that an effective way to distinguish between the various dark matter and modified gravity theories is to make use of the gravitational lensing around isolated galaxies and their pairs. I will focus on difference in gravitational lensing between the LambdaCDM hypothesis and the QUMOND modified-gravity version of the modified Newtonian Dynamics (aka MOND). This exploration is particularly timely, since the recently launched Euclid satellite is expected to vastly improve our capabilities to observe gravitational lensing. It turns out that MOND predicts lensing features that LambdaCDM cannot replicate. They should be detectable with Euclid.
Sreda, 16.04.2025. u 12:00, Sala 301f, MI SANU, Kneza Mihaila 36 i
Online
Marko Vojinović, Instiut za fiziku u Beogradu
RENORMALIZACIJA U KVANTNOJ TEORIJI POLJA (4. deo)
U ovoj seriji predavanja pružićemo jedan elementaran uvod u matematičku postavku perturbativne kvantne teorije polja (KTP), baziranu nakonfiguracionim integralima i Fejnmanovim dijagramima. Akcenat će biti na formulaciji opšteg formalizma KTP, kao i na neophodnosti ideja regularizacije i renormalizacije kako bi se definisala konzistentna teorija. Ideja je da kroz opšti formalizam i jedan ilustrativan primer približimo kako neke osnovne ideje, tako i centralne matematičke detalje KTP. Predavanja ne podrazumevaju nikakvo naročito znanje fizike, ali podrazumevaju familijarnost sa analizom i elementima funkcionalne analize.
Sreda, 23.04.2025. u 12:00, Sala 301f, MI SANU, Kneza Mihaila 36 i
Online
Marko Vojinović, Instiut za fiziku u Beogradu
RENORMALIZACIJA U KVANTNOJ TEORIJI POLJA (5. deo)
U ovoj seriji predavanja pružićemo jedan elementaran uvod u matematičku postavku perturbativne kvantne teorije polja (KTP), baziranu nakonfiguracionim integralima i Fejnmanovim dijagramima. Akcenat će biti na formulaciji opšteg formalizma KTP, kao i na neophodnosti ideja regularizacije i renormalizacije kako bi se definisala konzistentna teorija. Ideja je da kroz opšti formalizam i jedan ilustrativan primer približimo kako neke osnovne ideje, tako i centralne matematičke detalje KTP. Predavanja ne podrazumevaju nikakvo naročito znanje fizike, ali podrazumevaju familijarnost sa analizom i elementima funkcionalne analize.
Sreda, 30.04.2025. u 12:00, Sala 301f, MI SANU, Kneza Mihaila 36 i
Online
Petar Adžić, Fizički fakultet u Beogradu
HIGS BOZON: NEOPHODNOST POSTOJANJA I OTKRIĆE
Posle uvodnog dela koji obuhvata osnovne postavke Standardnog modela, vladajuće teorije u fizici čestica, biće reči o razlozima pretpostavke za postojanje Higs bozona kao ključnog elementa Higsovog mehanizma. Problem porekla i razumevanja mase čestica, kao i uopšte problem postojanja mase u prirodi, predstavlja jedno od centralnih pitanja u okviru Standardnog modela, a istovremeno i jedan od prioritetnih zadataka u fizici čestica. U daljem izlaganju sledi opis eksperimentalne postavke, metode istraživanja i detalji samih eksperimenata u kojima je registrovan Higs bozon posle skoro 60 godina od pretpostavke za postojanje ove čestice i više od 40 godina aktivnih pokušaja za njeno registrovanje. Konačno, to je uspelo 2012. godine u eksperimentima ATLAS i CMS zahvaljujući besprekornom funkcionisanju najveće i najsloženije eksperimantale instalacije danas, Velikom hadronskom sudaraču LHC u CERN-u koji je obezbedio dovoljno energije da se Higs bozon kreira, a onda detektuje posredstvom produkata njegovog raspada. Ovo istorijsko otkriće dovelo je do Nobelove nagrade za fiziku 2013. godine dvojici sjajnih teorijskih fizičara Fransoa Angleru i Piteru Higsu koji su predvideli u svojim izučavanjima postojanje Higsovog mehanizma i bozona kao njegovog ključnog prenosioca.
Predavanja su namenjena sirokom krugu slusalaca, ukljucujuci studente redovnih i doktorskih studija. Seminar će se održavati po najavi: sredom u 12:00h, sala 301f Matematikog instituta SANU, III sprat, Knez Mihailova 36.
prof. dr Žarko Mijajlović
Rukovodilac seminara
Nikola Mutavdžić
Sekretar seminara
